Sevgili Peygamberimize sevap nedir? Günah nedir diye sorulduğunda şöyle cevap vermiştir : "Sevap, iyi iş işlemek, iyilik yapmaktır. Bunlar insanı güzelleştirir, erdemli kılar. Günah ise, nefsinizde iz bırakıp ta başkalarınca bilinmesini istemediğiniz şeyleredir. Çünkü bunlar insan nefsinde kara benekler halinde çoğa çoğala sonuçta temiz fıtratın kirlenmesine ve bozulmasına neden olur. Bu da insanın can gözünü kör eder." Mevlana böylelerinin hakikatten çok uzak olduklarını söylemekte ve bunların günah uğruna güzel şeyler yapıyoruz diyerek kendi kanatlarını yolduklarının farkında olmadıklarını bildirmektedir.

 İyiliğin ölçüsü nedir, onu nasıl elde ederiz diye sorulduğunda Sevgili Peygamberimize şu açıklamayı yapmıştır : "İnsan, eklemlerinden her biri için güneşin doğduğu her günde Yüce Yaratıcıya şükranı afiyet olarak bir iyilik yapması, sadaka vermesi gerekir. Bunun için iki kimsenin arasını bulup ıslah etmek iyiliktir / sadakadır. Bir kimseye hayvanına binerken yardım edip bindirmek veya yükünü yüklemeğe yardımda bulunmak iyiliktir / sadakadır. Tatlı bir söz söylemek iyiliktir / sadakadır. Bir insanın ayıbını örtmek, kusurunu görmemek iyiliktir / sadakadır. Bir insanı affetmek iyiliktir / sadakadır. Namaza gitmek için attığı her adıma bedel bir sadaka mükâfatı vardır. İnsanlara eza, cefa verici şeyleri yoldan uzaklaştırmak bile iyiliktir / sadakadır."

Görüldüğü üzere yüce dinimiz ahlaki ve insani değerlerin yaşanması ve sahip çıkılması için tüm güzelliklere bir değer vermiş ve Allah katında bunların insanı yücelteceğini bildirmiştir. Yüce Dinimiz, Müslüman"ı her zaman üreten, başkalarına haz veren kişi olarak takdim eder. Bu şu demektir: Ben merkezli etkinliklerimizi biz merkezli yaşama çevirebilirsek, aşırı bir biçimde kendimizle ilgilendiğimiz kadar bizim dışımızdakilerle de özdeşleşebilirsek, görüşlerimiz, tutumlarımız, sanılarımız, yargılarımız, unvanımız, konumumuz, her şeyimizle ben değil biz olabilirsek yani yaşamın bizim dışımızdakilerle de bir ilişkisi olduğunu anlarsak işte o zaman Yüce Yaratıcı ile de bütünlük içinde oluruz.  Her koşul altında, nerede yaşarsak yaşayalım, hangi çevrede olursak olalım, birlikte olmanın, birlikte paylaşmanın ne olduğunu anlarsak, bütünüyle farklı bir toplum meydana getirebiliriz ki Yüce Allah"ın bizlerden istediği de budur. Yüce Yaratıcı bir çiçeğe de, bir böceğe de, bir canlıya da kendi adından, kendi zatından, kendi kudretinden ve kendi sıfatından bir şeycik katmıştır. Dağı, taşı, ormanı, insanı denizi ve tüm varlık âlemini kendi varlığından var etmiştir. Ama kendisi varlığını saklamıştır. Biz ise onu gönlümüzde duyarız. Tanrı ahlakını edinmek yani Tanrısal bir güzelliğe ulaşmak için de duygularımızla, eylemlerimizle, ruh dünyamızla temizlenmemiz, arınmamız gerektiğine inanırız. Bu da ancak ben değil bizim dışımızdakilerle de ünsiyet kurarsak, bütün âlem ve bütün varlıklarla bütünlük içinde yaşarsak işte o zaman İlahi güzelliğe sahip oluruz. Bunun için gözlerimizi bir an için uçsuz bucaksız göklere çevirdiğimizde, felekler, bütün âlem ve tüm varlıkların O"ndan olduğunu görürüz. Her şeyin Allah"ın kudret elinden çıktığını; O"nun sanatının bir tecellisi olduğunu anlarız. Ve her birinin de bir uyum içinde görevlerini sürdürmekte olduklarını biliriz. Onun içidir ki insan da aynı yolu izlemeli, başkalarıyla birlik ve bütünlük içinde varlığını sürdürmelidir. İşte o zaman evren ve evrende olan her şeyin insanı hakka götüren değerler olduğu anlaşılacaktır. İnsanoğlu bu değerlere sahip çıkar, onlarla uyum içinde yaşarsa Allah"ın lütfüne, merhametine nail olacağı kuşkusuzdur.

 Böyle bir insanî ruha ulaşana saf, temiz ve erdemli insan adı verilir. Bu mertebeye ulaşanlar Allah"ta vuslat halinde olurlar. Yukarıda özet olarak sunduğumuz insani değerleri imanda, aksiyonda, ahlakta ve çevrede yaşatanlar, ikiliği, bencilliği, terk ederek, kini nefreti, düşmanlığı, canda, tende ve zihinde yok edenler birliğe, yetkinliğe ve erdemliğe yükseleceklerdir. Yüce Allah evreni, erdemli insanların ocağı olarak yaratmış ve öyle de görmek istemektedir.