Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi'nden 2012 yılında, Maraş-18 ve Sütyemez-1 adıyla tescillediği ceviz çeşitlerinin fidan üretim hakkını 20 yıllığına satın alan Aksu Tarım Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mustafa Ciğer, ceviz ithalatımızın giderek arttığını söyledi.
Tüketim geleneğimizde çok
önemli yeri olmasının yanı sıra sağlığa olan faydasının her geçen gün daha iyi
anlaşılmasının cevize olan talebi arttırdığını kaydeden Mustafa Ciğer, "Buna
bağlı olarak yıllar içinde ithalatımız da artıyor. Ceviz, şu an Türkiye'nin
önemli ithalat kalemleri arasında" dedi.
''ÜRETİM TÜKETİMİ
KARŞILAMIYOR''
Gen kaynağı Anadolu ve İran
olan cevizin en büyük ihracatçılarının ABD, Şili, Ukrayna ve Özbekistan
olduğunu belirten Ciğer, Bulgaristan, Romanya gibi ülkelerden de bolca ceviz
ithal ettiğimizi kaydetti.
Yıllar içindeki ceviz ithalat
rakamlarımız konusunda bilgi veren Ciğer, 2011 yılında 87 milyon dolar kabuklu
ceviz ithalatımız olduğunu, 2012'de ise 115 milyon dolar ithalat yaptığımızı
bildirdi. Ciğer, 2013'te 116 milyon dolar ithalatımızın bu yıl şu ana kadar 78
milyon dolar düzeyinde olduğunu yıl sonunda ise 150 milyon doları bulmasının tahmin
edildiğini ifade etti. Ciğer, "Buluruz çünkü bu yıl ceviz yok" dedi.
Bu yılki ceviz yokluğunu mart
soğuklarının etkisine de bağlayan Ciğer, "Özellikle Mart ayının son günü seçim
gecesi olan soğuk, çok gariptir ki iyice alçak rakımdaki cevizleri bile vurdu.
Tam da cevizler sürgündeydi. Çiçekler açmak üzereydi. O dönem yaşanan don,
cevizin yanı sıra kayısı ve diğer meyveleri de vurdu.Şu an Maraş'ta insanlar
ceviz bulamıyorlar" diye konuştu.
Soğuktan kendi üretimlerinin
de büyük kayba uğradığını bildiren Ciğer sözlerini, "Aksu Tarım olarak, 2011'de
100 bin, 2014'te 250 bin, 2015'te ise 500 bin hedef koymuştuk. Bu yıl biz
hedefimizi tutturup 250 binden fazla aşı yaptık. Ama ne yazık ki, Mart
soğukları çıplak köklü fidanlarımızın aşılarının yüzde 90 yaktı. Hepsini telef
etti" diye sürdürdü.
''CEVİZDE NET ÜRETİM
RAKAMI YOK''
Türkiye'nin ceviz üretim
rakamlarının Orman Bakanlığı'nın Ceviz Eylem Planı`nda 200 bin ton olduğu ancak
ABD verilerine göre ise 80-90 bin ton olduğunu belirten Ciğer, şöyle devam
etti:
"Bakanlık bile net rakam
veremiyor. Ürettiğimiz kadar ithal ediyoruz. Net ithalatçı pozisyonundayız.
Cari açık diyoruz ya işte biz de 100 milyon doları sırf cevize vererek bu açığa
katkıda bulunuyoruz."
Türkiye'de her bölgede ceviz
yetişebileceğini, cevizin alçak ve yüksek rakımlara uygun çeşitleri olduğunu
kaydeden Ciğer, "Bin 800 metrede de deniz kenarında da yetişebilecek ceviz
türleri var. Son yıllarda ceviz yetiştiriciliğine büyük bir ilgi başladı.
Ancak, üretimin bilinçli yapılması gerekiyor. Eskiler ceviz eken, meyvesini
yiyemez' derdi. Tohumdan yapılan fidanlarla bu doğrudur. Günümüzde üretilen
aşılı sertifikalı ve adına doğru fidanlarla kurulan bahçelerde 5. yıldan
itibaren hasat yapılabilmektedir" dedi.
''KAYIT DIŞI SATIŞ ÜRETİMİ
VURUYOR''
Gıda Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığı'nın ceviz üretimine destek sağladığını belirten Mustafa Ciğer, fidan
satışlarında zaman zaman denetimsizlikten kaynaklanan sıkıntıların yaşadığını
kaydederek, "Özellikle mavi sertifikalı fidan kullanan çiftçiye dekara 230 lira
destek var. Ancak burada korsan üretimin önüne geçmek gerekiyor. Biz üretim
hakkı için üniversiteye 905 bin lira ödedik. Ayrıca her aşı gözü için
üniversiteye para ödüyorum. Ancak, kayıt dışı üretim yapanlar hem haksızlığa
yol açıyor hem de üreticiye kaliteli' diye kalitesiz fidan satabiliyorlar.
Çiftçi bunu ancak 3 yaşına geldiğinde anlayabilir. Emekleri boşa gidiyor" diye
konuştu.İHA
