Aşura günü, kameri (Hicri) takvime göre muharrem ayının
onuncu gününü ifade eder. Bu günde tutulması tavsiye edilen oruca da "aşura
orucu" denir. Tüm Sâmî dinlerde özel bir yere sahip olan "aşura günü" nün
tarihi çok eskidir. Hatta Hz. Nuh"a kadar dayandırılmaktadır. Bu gün, yani
aşura günü, tarih boyunca ve çeşitli milletlerce kutlana gelmiş olan bir
gündür.
Peygamberimiz (S.A.V) Medine"ye geldiğinde Yahudilerin aşura
gününde oruç tuttuklarını görünce, bu orucun ne için tutulduğunu sormuş. Yahudiler de, bu günün büyük bir gün
olduğunu, Allah"ın Hz. Musa ve İsrailoğullarını düşmanlarından bu günde kurtardığını ve Musa (A.S)"ın bu
sebeple bu günde oruç tuttuğunu, kendilerinin bu günde oruç tutmalarının da
bundan kaynaklandığını söyleyince, Peygamberimiz: "Ben Musa"ya sizden daha
yakınım" buyurmuş ve bu günlerde oruç tutulmasını emretmiştir. (İbn-i Mace,
Siyam 41)
Aşura orucunu cahiliye döneminde Arapların tuttuğu ve Hz.
Peygamber (S.A.V)"in de Ramazan orucunun farz kılınmasına kadar bu orucu
tutmayı emrettiği rivayetleri de vardır. (Müslim, Siyam, 116). Daha sonra
Ramazan orucu farz kılınınca aşura orucu tutulması tavsiye edilmiş ve bugün
oruç tutmak sünnet olarak devam etmiştir. Ancak sadece o günde oruç tutulması
doğru görülmemiş, mekruh sayılmış, bunun yanında bir önceki veya bir sonraki
gününde oruçlu geçirilmesi mesnun görülmüştür. Yani sünnet olarak kabul
edilmiştir.
Öte yandan, Hz. Hüseyin"in Kerbela"da şehit edilmesi
muharrem"in onuncu gününe (Hicri:61/miladi 1-Ekim-680) rastladığı için, aşura
günü İslam tarihinde acı bir olayı hatırlatan bir gün özelliğini de
taşımaktadır. Bir kısım Müslümanlar arasında, muharrem ayında ve özellikle bu
ayın onuncu gününden itibaren aşura adı verilen bir tatlı (çorba) pişirilerek
dağıtılması geleneği, hayır işlemek ve gönül almak için güzel bir vesile
olagelmiştir. Bu tür uygulamalarda-dinde bir dayanağı bulunmadığı sürece-bir
matem veya kutlama niyeti ve şeklinin bulunmamasına dikkat edilmeli;
İslamiyet"in daima teşvik ede geldiği hayır-hasenat işlemek için, dinde oruç
tutulması tavsiye edilen böyle bir günün iyi vesile sayma niyetinin dışına
çıkılmamalıdır.